วันสารทไทย หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า สารทเดือนสิบ เป็นประเพณีสำคัญของคนไทยที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยมีการจัดขึ้นในช่วงเดือนสิบ (เดือนตุลาคม) ของทุกปี
วันสารทไทย หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า สารทเดือนสิบ เป็นประเพณีสำคัญของคนไทยที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยมีการจัดขึ้นในช่วงเดือนสิบ (เดือนตุลาคม) ของทุกปี ซึ่งตรงกับวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 ตามปฏิทินไทย ประเพณีนี้เป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีต่อบรรพบุรุษ และเป็นการทำบุญเพื่ออุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว
ที่มาและความสำคัญของประเพณีสารทไทย
- ความเชื่อ: คนไทยมีความเชื่อว่าวิญญาณของบรรพบุรุษจะกลับมาเยี่ยมเยียนลูกหลานในช่วงวันสารท ดังนั้นการทำบุญในวันนี้จึงเป็นการต้อนรับและอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษ
- การสืบทอดวัฒนธรรม: ประเพณีสารทไทยเป็นการสืบทอดวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของไทยให้คงอยู่สืบไป ทำให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และเข้าใจถึงความสำคัญของครอบครัวและบรรพบุรุษ
- การสร้างความสามัคคี: การจัดงานประเพณีสารทไทยเป็นการรวมญาติและชุมชนให้มีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน ทำให้เกิดความสามัคคีและเอื้ออาทร
กิจกรรมที่สำคัญในวันสารทไทย
- ทำบุญตักบาตร: การตักบาตรพระสงฆ์เป็นกิจกรรมหลักของวันสารท โดยนำอาหารคาวหวานไปถวายพระสงฆ์ เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษ
- ทำบุญอุทิศส่วนกุศล: การทำบุญต่างๆ เช่น การถวายสังฆทาน การสร้างพระเจดีย์ หรือการบริจาคทรัพย์ให้กับวัด
- การจัดอาหารคาวหวาน: การทำขนมไทยต่างๆ เช่น ขนมตาล ขนมชั้น ขนมกล้วย และอาหารคาว เช่น แกงบวดฟักทอง เพื่อเป็นอาหารสำหรับบรรพบุรุษ
- การจุดประทีป: การจุดประทีปเพื่อบูชาพระรัตนตรัย และเพื่อเป็นการต้อนรับวิญญาณของบรรพบุรุษ
- การจัดงานรื่นเริง: การจัดงานรื่นเริงต่างๆ เช่น การแสดงดนตรีพื้นเมือง การละเล่น การแข่งขันกีฬา เพื่อเป็นการสร้างความสนุกสนานและผ่อนคลาย
ขนมมงคลในวันสารทไทย
ขนมที่นิยมทำในวันสารทไทย เช่น
- ขนมตาล: เป็นขนมที่มีความหมายถึงความอุดมสมบูรณ์
- ขนมชั้น: หมายถึงการเรียงชั้นของความดี
- ขนมกล้วย: หมายถึงความเจริญงอกงาม
- ขนมถ้วย: หมายถึงความสุขสบาย
- ขนมเข่ง: หมายถึงความแข็งแรง
ประเพณีสารทไทยในแต่ละภูมิภาค
ประเพณีสารทไทยในแต่ละภูมิภาคของประเทศไทยจะมีความแตกต่างกันไปบ้าง เช่น
- ภาคเหนือ: มีการจัดงานตักบาตรข้าวใหม่ และการละเล่นพื้นเมืองต่างๆ
- ภาคกลาง: เน้นการทำบุญตักบาตร และการทำบุญอุทิศส่วนกุศล
- ภาคอีสาน: มีการจัดงานบุญบั้งไฟ และการละเล่นพื้นเมืองต่างๆ
- ภาคใต้: มีการจัดงานทำบุญเลี้ยงพระ และการแข่งขันเรือยาว
ประเพณีสารทไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญของคนไทย การสืบทอดและอนุรักษ์ประเพณีนี้ ทำให้เราได้เรียนรู้และเข้าใจถึงความสำคัญของครอบครัว บรรพบุรุษ และสังคม ช่วยให้เรามีจิตใจที่งดงามและมีเมตตาต่อผู้อื่น
